ENRIQUE GRANADOS (1867-1916)

Valses Poeticos (Şiirsel Valsler)
Romantik dönem İspanyol müziğinin önde gelen bestecilerinden Granados, özellikle solo piyano için yazdığı eserleri ve "Goyescas" operası ile tanınır. Aynı zamanda döneminin ünlü bir konser piyanisti olan Granados, kısa ömrüne rağmen çok sayıda eser yazmıştır. Piyano solo için yazdığı eserlerin çoğu, İspanyol müziğinin vazgeçilmez unsuru olan gitara uyarlanmıştır. Granados'un 1887 yılında, henüz 20 yaşındayken solo piyano için yazdığı "Valses poeticos" (Şiirsel Valsler), karakterleri birbirinden farklı yedi valsten oluşan renkli bir müziktir. Bestecinin romantik ruhunu yansıtan bu müzik, gitarist Xuefei Yang tarafından solo gitara uyarlanmıştır. Yang, bu esere karşı duyduğu ilgiyi şöyle açıklıyor: "Granados'un müziğinde en çok hoşuma giden özellik, kendine özgü Romantik ruhunu İspanyol folklorik müzik öğeleriyle birleştirerek ortaya çıkardığı etkileyici ses dünyasıdır."

ISAAC ALBENIZ (1860-1909)

Sevilla
İspanya'da Romantik dönem müziğinin Granados ile birlikte en önde gelen temsilcisi Isaac Albeniz olarak gösterilir. Franz Liszt'in öğrencilerinden biri olarak hem bir piyano virtüözü, hem de üretken bir besteci olarak İspanyol müziğinin en önemli figürlerinden biri olmuştur. Özellikle opera ve solo piyano için yazdığı çok sayıda eserleri ile tanınmaktadır. Piyano eserleri, dönemin ünlü gitar virtüözleri tarafından solo gitara aktarılmış, kimi besteciler orkestraya uyarlanmıştır. "Seville", Albeniz'in solo piyano için yazdığı İspanyol Süiti'nin en ünlü bölümüdür. Sevilla, aynı zamanda İspanya'nın ünlü bir kentidir. Flamenko müziğinin yankılarını Albeniz'e özgü bir ustalıkla duyurulduğu bu müzik, solo gitara uyarlanmıştır. Xuefei Yang, bu gitar uyarlaması hakkında şu fikrin altını çizmiştir: "Kimi gitar uyarlamaları daha serbest bir dildedir ve gitara özgü bir teknik içermektedir, fakat bence bu eserde önemli nokta, gitardaki yorumun piyano versiyonundaki yoğunluğuna sadık ve yakın kalmasıdır."

FRANCISCO TÁRREGA (1852-1909)

"Venedik Karnavalı" teması üzerine Çeşitlemeler
Francisco Tárrega, 19. yüzyılın ikinci yarısında yaşamış ünlü bir İspanyol gitarist-bestecidir. Müzik tarihinin ilk büyük gitar virtüözlerinden biri olan Tárrega, ayrıca Bach, Beethoven, Schumann, Mendelssohn gibi kendinden önceki büyük bestecilerin eserlerini solo gitara uyarlamış, bu enstrümanın repertuarını genişletmiştir. Ayrıca solo gitar için kendi yazdığı eserleri ile dünyaca ünlü ve müzikleri severek dinlenen bestecilerden biri olmuştur.Ünlü bir halk şarkısı olan "Venedik Karnavalı" birçok solo enstrümanda (özellikle trompet versiyonu çok ünlüdür) çalınan ve çok sevilen bir müziktir. Tárrega ise bu ünlü melodinin üzerine solo gitar için bir dizi çeşitlemeler bestelemiştir. Teknik bakımdan çalması oldukça güç olan bu eser, gitarın sınırlarını aşar ve etkileyici tını zenginliğini ortaya çıkarır.

STEPHEN GOSS (1964--)

Çin Bahçesi
Ünlü gitarist Xuefei Yang ile özellikle gitar için yazdığı müzikleri ile tanınan besteci Stephen Goss'un sanatsal işbirliğinin önemli bir meyvesi, 2007 yılında tamamlanan "Çin Bahçesi" adlı dört bölümlü eserdir. Bu bölümler sırasıyla, "Yasemin Çiçeği", "Dağda tüm Kızıl Çiçekler açıyor", "Mavi Orkide" ve "Şelale Müziği"dir. Besteci, Çin halk müziğinin etkilerini yenilikçi bir yazı stiliyle birleştirerek yansıtmış ve ortaya solo gitar için son zamanlarda yazılmış en özgün temalı eseri çıkarmıştır.

FRANZ JOSEPH HAYDN (1732-1809)

İki Minuetto
Müzikte Klasik dönemin en büyük besteci ve önderlerinden biri olan Franz Joseph Haydn, müzik tarihinde vazgeçilmez bir konuma sahiptir. Yazdığı senfonileriyle, tarihte senfoni orkestrası biçiminin temelini belirlemiş ve senfoni türünün ilk büyük örneklerini vermiştir. Çok sayıda opera, yaylı çalgılar dörtlüsü, piyano sonatları, çeşitli oda müziği eserleri ile yaşamı boyunca kayda değer bir üretkenlik içinde yüzlerce sayıda eser tamamlamıştır, Yaşadığı dönemin popüler danslarından biri de, özellikle saray ortamında sıklıkla kullanılan "Minuetto"dur. Üç vuruşlu ve orta yürüklükte bir tempoda çalınan ve asil karakterli bir danstır. Bu konserin programında ise Haydn'ın bu dans türüne verdiği önemli örneklerden ikisini gitara uyarlanmış şekliyle dinleyeceğiz.

HURIAN WANG

Yi-Dansı
Her yılın altıncı kamerî ayın 24üncü gününde, Çin'de azınlık bir bir grubun yaşadığı Shilin Bölgesi'nde bir festival düzenlenirmiş. Bu festival büyük bir coşku içinde, havai fişekler, çeşitli ışık oyunları, danslarla geçermiş. Ayrıca bu dönemde genç erkekler ve kızlar kendilerine uygun birer eş bulabilmek için bu festivale katılırlarmış. Bu bayramda, eski bir Çin halk enstrümanı olan dört telli Pipa sıklıkla kullanılırmış. Konserde dinleyeceğimiz gitar düzenlemesinde ise bu enstrümanın ses rengini anımsatan anlar ve bu bayramın coşkusunu hissettiren bir neşe vardır.

Can Okan, Mart 2009